هر روز با ولایت درباره کتاب و کتابخوانی تا آخرین روز بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی کتاب - 04

من با این‌که این مطلب را مکرّر برای‌مردم عزیزخودمان گفته‌ام، در عین حال، چون مطلب مهمی است، باز هم می‌خواهم از فرصت استفاده کنم و عرض کنم که: مردم‌ما، باکتاب، بیش از آنچه که امروز اُنس دارند باید اُنس بگیرند. کتابخوانی چیزی است که برای یک ملت، فریضه است؛ واجب و لازم است. مردمی‌که اهل کتاب خواندن باشند، از لحاظ معلومات و ذکاوت و هوشیاری، تفاوت می‌کنند با مردمی که با کتاب و مطبوعات اُنس نداشته باشند. خوشبختانه کتاب زیاد است و کتابهای زیادی چاپ می‌شود. نمی‌خواهم عرض کنم همه آنچه که‌چاپ می‌شود، کتابهای‌خوب ومفیدی است؛ نه. ای بسا کتابی که چاپ می‌شود و به بازار هم می‌آید، اما کتاب مفیدی نیست. کتاب بی‌فایده‌وعاطل و باطلی است که اگر کسی نگاهش کند، از آن استفاده‌ای نخواهدکرد. و ای بسا کتابی که‌چاپ می‌شود و به بازار هم می‌آید و مضرّ است! نه این‌که فایده ندارد، بلکه ضرر هم دارد. الان ما در کتابهایمان - کتابهای بازارِ مطبوعات کشور - چنین کتابهایی را داریم که در دسترس مردم است؛ یعنی چاپ شده و به بازار هم آمده‌است؛ اما هیچ‌فایده‌ای که ندارد، مضرهم‌هست. با این‌همه، اینها بخشی و تعداد کمی از مطبوعات است. اکثر آنچه که چاپ می‌شود، مفید است؛ چه از جهات علمی، چه ازجهات‌فرهنگی، چه از جهات دینی، چه از لحاظ معارف گوناگون اسلامی و چه ازلحاظ ادبی‌وهنری. مردم‌ما، از معارفی که در کتابهاست بی‌نیاز نیستند و باید کتابها را بخوانند. اُنس باکتاب، بسیارچیزباارزشی‌است. من، بخصوص از جوانان، بخصوص از طلّاب و دانشجویان و معلّمین خواهش می‌کنم که با کتاب اُنس پیدا کنند. البته اینها را که می‌گوییم تأکید است؛ والّا همه نسلها، از جمله اهل‌کسب، کارگران، نویسندگان، زنان در خانه‌ها و بیرون خانه‌ها، کارمندان ادارات، اعضای نیروهای مسلّح، همه و همه باید با کتاب اُنس پیدا کنند. این نمایشگاه فرصتی است برای این‌که شوق و عشق به کتاب در آنها به وجود آید. من که در این نمایشگاه شرکت می‌کنم، یک علّتش، شوق ذاتی خودم به کتاب است، که مایلم کتاب و کتابخانه و منشورات جدید را ببینم. لکن یک علّت هم به خاطر این است که اهمیت این کار را می‌خواهم به جوانانی که فرصت و توان جسمانی بیشتری از مثل من دارند، بگویم که بیایید کتابهاراببینید و از آنها استفاده کنید. این، درباره نمایشگاه که لازم‌بود چند جمله عرض کنم و انصافاً کار بزرگی‌است. ترتیبِ دادن این نمایشگاه، کار بسیار با ارزشی است. برادران زحمت می‌کشند و این کار را روبه‌راه می‌کنند.

مصاحبه در پایان بازدید از نمایشگاه کتاب

  حضرت آیةاللَّه خامنه‌ای! ضمن تشکر از این‌که وقت گرامی‌تان را در اختیار ما گذاشتید،خواهش می‌کنم بفرمایید نمایشگاه امسال را در مقایسه‌باسال‌گذشته، چگونه‌ارزیابی‌می‌کنید؟

 - بسم‌اللَّه‌الرحمن‌الرحیم.

 نمایشگاه‌کتاب، خیلی‌خوب بود. امسال‌به‌گمان من، از سال گذشته، بهتر و جامعتر بود. طبق گزارشی هم که برادران دادند، شرکت کنندگان درنمایشگاه کتاب امسال - چه شرکت کنندگان خارجی و چه ناشرین داخلی - گویا بیش‌از سال گذشته هستند و نظم و ترتیب بسیار خوبی حاکم بود. کتابهای‌زیادی‌را دیدیم و کتابهای تازه‌ای را مشاهده کردیم. من لازم است از برادران عزیزی‌که مسؤول این کار هستند؛ از وزارت ارشاد که این بارسنگین رابر دوش دارد و از برادرانی که مباشرتاً مشغول این کارند، صمیمانه تشکّر کنم.

حضرت آیه‌اللَّه خامنه‌ای! فردا جمعه، دومین مرحله از چهارمین دوره انتخابات نمایندگان مجلس شورای اسلامی در تهران و نیمی از شهرهای کشورمان برگزار خواهد شد. در این زمینه، اگر پیام خاصی دارید، بفرمایید.

 - زود رفتید سراغ‌انتخابات و فردا! حالابگذارید قدری‌راجع‌به‌این نمایشگاه حرف بزنیم؛ ان‌شاءالله راجع به انتخابات، نکته‌ای را بعد، شاید عرض کنم. اما در باب این نمایشگاه، لازم می‌دانم که‌به مردم عزیزمان و بخصوص به‌قشر و نسلی که‌باکتاب سروکار و انس دارند، توصیه کنم که با این‌گونه نمایشگاهها و نمایشگاه کتاب، بالخصوص، ارتباط برقرار کنند. نمایشگاه کتاب، هم فرصتی است برای ناشران که بتوانند منشورات و کارهای جدید خودشان را در جایی در مقابل چشم بسیاری از مردم عرضه کنند و هم یک فرصت بسیار خوب است برای کتابخوانها که بتوانند از تازه‌ترین آثار، مطّلع شوند. بنده با این‌که از فهرستها و اخبارِ کتاب و مطبوعات بی‌خبر نیستم، لکن در عین حال، وقتی که‌در نمایشگاه به هر یک از غرفه‌ها وارد می‌شوم، می‌بینم کتابها و عناوین زیادی هست که ما از آنها خبر نداریم. چقدر خوب است که کتابخوانها، با کتابهایی که تازه منتشر شده، آشنا شوند و فرصت پیداکنند آنها را بیابند، ببینند، و ازآنها، استفاده کنند. چیزدیگری هم که‌دراین نمایشگاه کتاب است و من می‌خواهم بر آن تأکید کنم، این‌است که نمایشگاه کتاب، یک یادآوری است برای نسل اهل کتاب و کتابخوان که هر چه بیشتر، به کتاب اقبال کنند و رو بیاورند و با کتاب اُنس بگیرند.

من با این‌که این مطلب را مکرّر برای‌مردم عزیزخودمان گفته‌ام، در عین حال، چون مطلب مهمی است، باز هم می‌خواهم از فرصت استفاده کنم و عرض کنم که: مردم‌ما، باکتاب، بیش از آنچه که امروز اُنس دارند باید اُنس بگیرند. کتابخوانی چیزی است که برای یک ملت، فریضه است؛ واجب و لازم است. مردمی‌که اهل کتاب خواندن باشند، از لحاظ معلومات و ذکاوت و هوشیاری، تفاوت می‌کنند با مردمی که با کتاب و مطبوعات اُنس نداشته باشند. خوشبختانه کتاب زیاد است و کتابهای زیادی چاپ می‌شود. نمی‌خواهم عرض کنم همه آنچه که‌چاپ می‌شود، کتابهای‌خوب ومفیدی است؛ نه. ای بسا کتابی که چاپ می‌شود و به بازار هم می‌آید، اما کتاب مفیدی نیست. کتاب بی‌فایده‌وعاطل و باطلی است که اگر کسی نگاهش کند، از آن استفاده‌ای نخواهدکرد. و ای بسا کتابی که‌چاپ می‌شود و به بازار هم می‌آید و مضرّ است! نه این‌که فایده ندارد، بلکه ضرر هم دارد. الان ما در کتابهایمان - کتابهای بازارِ مطبوعات کشور - چنین کتابهایی را داریم که در دسترس مردم است؛ یعنی چاپ شده و به بازار هم آمده‌است؛ اما هیچ‌فایده‌ای که ندارد، مضرهم‌هست. با این‌همه، اینها بخشی و تعداد کمی از مطبوعات است. اکثر آنچه که چاپ می‌شود، مفید است؛ چه از جهات علمی، چه ازجهات‌فرهنگی، چه از جهات دینی، چه از لحاظ معارف گوناگون اسلامی و چه ازلحاظ ادبی‌وهنری. مردم‌ما، از معارفی که در کتابهاست بی‌نیاز نیستند و باید کتابها را بخوانند. اُنس باکتاب، بسیارچیزباارزشی‌است. من، بخصوص از جوانان، بخصوص از طلّاب و دانشجویان و معلّمین خواهش می‌کنم که با کتاب اُنس پیدا کنند. البته اینها را که می‌گوییم تأکید است؛ والّا همه نسلها، از جمله اهل‌کسب، کارگران، نویسندگان، زنان در خانه‌ها و بیرون خانه‌ها، کارمندان ادارات، اعضای نیروهای مسلّح، همه و همه باید با کتاب اُنس پیدا کنند. این نمایشگاه فرصتی است برای این‌که شوق و عشق به کتاب در آنها به وجود آید. من که در این نمایشگاه شرکت می‌کنم، یک علّتش، شوق ذاتی خودم به کتاب است، که مایلم کتاب و کتابخانه و منشورات جدید را ببینم. لکن یک علّت هم به خاطر این است که اهمیت این کار را می‌خواهم به جوانانی که فرصت و توان جسمانی بیشتری از مثل من دارند، بگویم که بیایید کتابهاراببینید و از آنها استفاده کنید. این، درباره نمایشگاه که لازم‌بود چند جمله عرض کنم و انصافاً کار بزرگی‌است. ترتیبِ دادن این نمایشگاه، کار بسیار با ارزشی است. برادران زحمت می‌کشند و این کار را روبه‌راه می‌کنند.

 در موردانتخابات هم، می‌خواهم عرض کنم که مردم عزیزمان، شرکت در این انتخابات را به همان اهمیتی بدانند که در مرحله اوّل، انتخابات را دارای آن اهمیت دانستند. فردا، مردم‌در حوزه‌ها و در شهرهایی که انتخابات به مرحله دوم کشیده شده است، حتماً شرکت کنند. من خواهش می‌کنم قضیه را کوچک نگیرید. دیدید که در مرحله قبل، با آن حضور عمومی چشمگیر و قاطعی که مردم داشتند، دشمن چطور منتظر بود که از هیچ، چیزی بسازد و انتخابات را کوچک و سبک کند! البته دشمن نمی‌تواند. تبلیغات دشمن کوچکتر و ناتوانتر از آن است که حقایق را - با این عظمت بتواند پوشیده نگه دارد. لکن ملت ما، باید امکان سوءاستفاده‌های تبلیغاتی را به‌دست دشمنان ندهد. دشمنان می‌خواهند ما در انتخابات شرکت نکنیم؛ دشمنان می‌خواهند که ما انتخاباتمان چشمگیر نباشد؛ دشمنان می‌خواهند چنین وانمود کنند که ملت، رغبتی به انتخابات و به کارهای مربوط به مجلس ومسائل‌اساسی‌نظام ندارد. شماباید این را تخطئه کنید و باید شرکت کنید.

همچنین، به مردم عزیزمان عرض کنم: در هرجا که‌شرکت می‌کنید، به همان‌تعداد لازم اسم بنویسید. این، بهتر است؛ زیرا ای بسا شما اسم کسی را که به‌نظرتان صالح است ننویسید و آن فرد صالح، از انتخاب شدن، محروم شود. در تهران مثلاً بیست و هشت نفر، در شهرهای دیگر به حسب نیاز، تعدادی هستند. بروید بگردید، در فهرستها نگاه کنید و کسی را که واقعاً می‌پسندید و می‌دانید صالح است، انتخاب کنید. این جمله را هم عرض کنم که انتخاب صالح - در درجه اوّل - یعنی انتخابِ نماینده متدیّن. برای نماینده، آگاهی سیاسی لازم است؛ جرأت و جسارت در برخورد با مسائل لازم است؛ آگاهی از مسائل کشور لازم است؛ آگاهی از مسائل جهان لازم است. همه اینها لازم است. لکن رکن اصلی، تدیّن است؛ یعنی اعتقاد به اسلام و به اصول و پایه‌های دینی و عامل بودنِ به اینها. این، اساس قضیه است. نماینده‌ای که متدیّن باشد، شما خاطرتان جمع است که خیانت نخواهد کرد؛ کار خلاف نخواهد کرد؛ حتی کوتاهی و سستی نخواهد کرد. نماینده متدیّن، هر یک ساعتی را که بخواهد غیبت کند و در مجلس نباشد، احساس می‌کند این خلاف شرع است و چون متدیّن است، این خلاف شرع را انجام نمی‌دهد. نماینده متدیّن، ازتریبون مجلس برای گفتن سخن ناحق، استفاده نمی‌کند. نماینده متدیّن، مصالح انقلاب و کشور را بر مسائل شخصی یا گروهی، مقدّم می‌داند. تدیّن، این خصوصیات و این خواص مهم‌را دارد. اگر این شرط را بتوانید تأمین کنید و نماینده متدیّن را ان‌شاءالله پیدا و انتخاب کنید، آن جهات بعدی قابل تأمین‌تر است.

ان‌شاءالله خداوندکمک کند و همه مارا هدایت فرماید، تا بتوانیم راه را - آنچنان که هست - بشناسیم و با قوّت و قدرت، در آن راهی که شناخته‌ایم - که راه خداست - پیش برویم و ادامه دهیم.

متشکرم ...

 - ما هم از شما متشکّریم. ان‌شاءالله موفّق باشید.

17 اردیبهشت 1371